Mới đây, các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội) tiếp nhận bệnh nhân Hoàng Văn H. (100 tuổi, Nghệ An) bị gãy cổ xương đùi trái, do trượt chân ngã. Cụ ông này vào viện với thể trạng già yếu, các bệnh lý nội khoa kèm theo như tăng huyết áp, tiểu đường.
Sau ngã, bệnh nhân có biểu hiện đau khớp háng trái và không đi lại được. Các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn nhiều chuyên khoa như gây mê hồi sức, tim mạch để phẫu thuật thay khớp háng trái bán phần cho bệnh nhân. Sau mổ, ông H. hồi phục tốt.
PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh, Trưởng khoa Phẫu thuật Chi trên và Y học thể thao, Phó viện trưởng Viện Chấn thương chỉnh hình, cho biết đây là phẫu thuật được tiến hành phổ biến tại khoa. Tuy nhiên, trường hợp bệnh nhân già yếu kèm những bệnh lý nội khoa kết hợp, nguy cơ rủi ro cao hơn, cần hội chẩn kỹ lưỡng cùng chuyên gia giàu kinh nghiệm trước khi tiến hành phẫu thuật cho người bệnh.
 |
| PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh đang phẫu thuật cho bệnh nhân 100 tuổi. Ảnh: BVCC. |
Bác sĩ Khánh cho hay người cao tuổi hay bị gãy cổ xương đùi là do các yếu tố thuận lợi như loãng xương, ít vận động, bị bệnh phối hợp trước đó như tai biến mạch máu não, yếu 1/2 người, hậu quả của cơn thiếu máu não thoáng qua gây mất tri giác tức thời và ngã.
"Do đặc điểm giải phẫu của cấp máu vùng cổ xương đùi, khi gãy, các mạch máu nuôi vùng cổ và chỏm xương đùi bị tổn thương, nguy cơ không liền xương hoặc tiêu chỏm xương đùi gần như chắc chắn xảy ra. Điều này khiến người bệnh khó có khả năng đi lại như trước khi gãy và kéo theo một loạt các hệ lụy do phải nằm tại chỗ, bất động", PGS Khánh nói.
Để giải quyết và hạn chế những biến chứng này, phẫu thuật thay khớp háng là lựa chọn giúp người bệnh đỡ đau đớn, có thể ngồi dậy sớm ngay ngày đầu sau mổ. Tuy nhiên, bác sĩ cũng như người bệnh và gia đình phải cân nhắc những yếu tố rủi ro và nguy cơ ngoài mong muốn, thậm chí tử vong trong và sau mổ.
Theo các bác sĩ, thực tế và kinh nghiệm lâm sàng cho thấy dù phẫu thuật thay khớp háng ở người cao tuổi trên thế giới và tại Việt Nam đều có tỷ lệ rủi ro và tử vong nhất định, với những trường hợp thể trạng người bệnh cho phép, đầy đủ phương tiện, trang thiết bị gây mê và phẫu thuật, thay khớp háng vẫn còn khả năng mang lại hy vọng cho người bệnh.
Người bệnh sẽ được vô cảm bằng gây tê tủy sống hoặc gây mê nội khí quản. Sau khi rạch da đường phía sau ngoài, phẫu thuật viên sẽ bộc lộ khớp háng. Khi mở vào bao khớp sẽ thấy đường gãy ở cổ xương đùi. Tiếp theo, phẫu thuật viên lấy bỏ chỏm xương đùi rồi doa phần thân xương đùi để phù hợp với loại chuôi khớp háng sẽ thay thế.
Sau khi lắp chuôi thử nếu thấy vận động tốt, khớp vững, có chiều dài chi bình thường, phẫu thuật viên sẽ thay khớp háng bán phần loại có hoặc không có xi măng. Đặt lại khớp háng, kiểm tra độ vững của khớp, tư thế khớp. Phẫu trường được dẫn lưu kín, hút áp lực âm. Vết mổ được khâu phục hồi phần mềm theo các lớp giải phẫu và băng vô khuẩn.